Z okazji Dnia Wody i nadchodzącego Dnia Ziemi uczennice klasy 7a Emilka Garus, Zosia Zabawa i Julka Krogulewska  przeprowadziły rozmowę z pracownikami Urzędu Gminy w Przystajni, poruszając kluczowe kwestie związane z ochroną środowiska i działaniami na rzecz naszej gminy. Wywiad jest okazją do poznania ich codziennej pracy, wyzwań i projektów, które mają na celu poprawę jakości życia mieszkańców oraz ochronę przyrody. 

Dowiesz się między innymi o innowacyjnym projekcie „Budowa bioróżnorodnego ogrodu edukacyjnego”, który obejmuje rośliny miododajne, ogrody deszczowe, hotel dla owadów i ścieżki edukacyjne, a także o planach dotyczących wykorzystania wody deszczowej oraz programach wsparcia mieszkańców w modernizacji ich domów pod kątem ekologii i efektywności energetycznej. 

Ten wywiad jest doskonałym przykładem na to, jak lokalne działania i inicjatywy mogą w znaczący sposób przyczynić się do ochrony naszej planety. Zachęcamy do zapoznania się z rozmową pełną wiedzy, zaangażowania i inspirujących pomysłów. Świętujmy Dzień Wody i Dzień Ziemi razem, działając na rzecz przyszłości! 

Dąb szypułkowy  rosnący na  Skwerze marszałka Józefa Piłsudskiego.

Naszymi rozmówcami byli: 

Pan Łukasz Grajcar zajmuje samodzielne stanowisko ds. utrzymania czystości i porządku. Odpowiada za realizację umowy z odbiorcą odpadów oraz za zadania z zakresu ochrony przyrody, takie jak wydawanie pozwoleń lub zgłoszeń na usunięcie drzew. 

Pani Agnieszka Antczak pracuje na stanowisku ds. zagospodarowania przestrzennego i ochrony środowiska. Jej obowiązki obejmują wydawanie decyzji środowiskowych oraz opinii, ocenę możliwości zakładania przydomowych oczyszczalni ścieków, realizację programów dotacyjnych, budowę kanalizacji, ochronę pomników przyrody, a także prace w parku krajobrazowym częściowo znajdującym się na terenie gminy. 

1. Na czym polega Państwa codzienna praca w ochronie środowiska/przyrody? 

Nasza praca polega przede wszystkim na kontaktach z mieszkańcami. Codziennie przyjmujemy wnioski i pisma od mieszkańców, przygotowujemy odpowiedzi do nich oraz do innych podmiotów. Pracujemy również w terenie, sporządzamy dokumenty i sprawozdania wynikające zarówno z ustaw i rozporządzeń na poziomie krajowym, jak i z lokalnych przepisów prawa. Współpracujemy z innymi samorządami oraz organami administracji publicznej. 

2. Jakie działania podejmujecie w gminie, żeby chronić przyrodę? Z jakich przepisów wynikają te działania? 

Istnieje wiele przepisów dotyczących ochrony przyrody, spośród których najważniejsza jest ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Na podstawie tej ustawy wydawane są decyzje środowiskowe dotyczące planowanych inwestycji, po złożeniu wniosku wraz z kartą informacyjną lub raportem o oddziaływaniu na środowisko. 

Powinniśmy także działać zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r., która obliguje nas nie tylko do zapobiegania potencjalnym szkodom, ale także do rozważania możliwych przyszłych zanieczyszczeń zgodnie z jej artykułami:  

• Art. 6.1.Osoba podejmująca działalność mogącą negatywnie oddziaływać na środowisko jest zobowiązana do zapobiegania temu oddziaływaniu. 

2.Osoba podejmująca działalność, której negatywne oddziaływanie na środowisko nie jest jeszcze w pełni rozpoznane, ma obowiązek, kierując się zasadą przezorności, podjąć wszelkie możliwe środki zapobiegawcze. 

• Art. 7.1.Osoba powodująca zanieczyszczenie środowiska ponosi koszty usunięcia jego skutków. 

2.Osoba mogąca spowodować zanieczyszczenie środowiska ponosi koszty zapobiegania temu zanieczyszczeniu. 

Gminy są również zobowiązane do opracowywania programów ochrony przed hałasem, co jest szczególnie istotne w związku z rozwojem transportu samochodowego. 

Aleja 4 drzew – 2 lipy drobnolistne o obwodach 340 i 300 cm, oraz 2 lipy szerokolistne o obwodach 268 i 232 cm, położone w Kuźnicy Starej w parku obok zabytkowego dworku.

3.Czy łatwo jest zachęcić ludzi do dbania o środowisko? 

Uważamy, że świadomość ludzi na temat dbania o środowisko stale rośnie. Mieszkańcy coraz częściej oddają odpady, dzięki czemu nie trafiają one do pieców czy na dzikie wysypiska. Niestety, tryb konsumpcyjny sprawia, że ilość odpadów wciąż rośnie. Nadal problemem pozostaje zaśmiecanie poboczy dróg i ścieżek. 

Zauważamy również, że dbałość o środowisko jest mniejsza w sytuacjach, gdy wiąże się z dodatkowymi kosztami dla mieszkańców. Dlatego tak ważne są dotacje oraz wsparcie w ramach projektów, na przykład na wymianę pieców, instalacje solarne czy budowę przydomowych oczyszczalni ścieków. 

4.Jakie są największe problemy środowiskowe w naszej gminie? 

Na terenie naszej gminy nie ma dużych zakładów ani fabryk, które generowałyby znaczne szkody i wymagały podjęcia działań naprawczych. Problemem pozostaje jednak duża liczba kotłów starej generacji, tzw. „kopciuchów”, które powodują poważne zanieczyszczenia powietrza. Mieszkańcy, w miarę możliwości, sukcesywnie wymieniają te źródła ciepła na nowoczesne i bardziej ekologiczne, jednak problem ten wciąż będzie wymagał naszej uwagi przez pewien czas. 

5.Czy zmiany klimatu mają wpływ na naszą okolicę? 

Bez wątpienia jednym z poważniejszych problemów jest spadek poziomu wód powierzchniowych i podziemnych. Obserwujemy wysychanie studni zarówno na prywatnych posesjach, jak i studni wodociągu gminnego. Zjawisko to wymusiło konieczność przeprowadzenia dużych inwestycji, takich jak pogłębianie studni oraz zwiększenie kosztów procesu uzdatniania wody. W przyszłości możemy stanąć przed poważnym wyzwaniem związanym z zapewnieniem dostaw wody. 

6.Jakie kroki gmina podejmuje w walce z zanieczyszczeniem wody, powietrza i gleby? 

Każde zgłoszenie dotyczące zanieczyszczenia środowiska jest niezwłocznie weryfikowane, a odpowiednie organy są informowane. Najczęściej zgłoszenia trafiają do Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Katowicach lub Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Warszawie. W niektórych przypadkach konieczna jest interwencja policji. Wójt Gminy również posiada uprawnienia do przeprowadzania takich kontroli w określonych sytuacjach.  

W przypadku zanieczyszczeń powietrza reagujemy na zgłoszenia z Ministerstwa, przeprowadzając odpowiednie kontrole. Na stronie internetowej Gminy znajduje się link do strony ministerialnej, na której mieszkańcy mogą samodzielnie sprawdzić dane dotyczące zanieczyszczenia powietrza w naszym regionie. 

Sosna pospolita o obwodzie 193 cm rosnąca w lasach państwowych w Ługach-Radłach, ul. Leśna

7.Jak możemy, jako uczniowie, pomóc w ochronie środowiska? 

Uczniowie oraz całe społeczeństwo może dużo zrobić dla środowiska prostymi krokami, np. korzystanie z bidonów, butelek wielokrotnego użytku, filtrowanie wody kranowej. Własne zaangażowanie oraz dobre praktyki młodzieży mogą przynieść znaczące korzyści dla naszej planety.  

8.Czy współpracujecie z innymi organizacjami w działaniach na rzecz środowiska? 

Współpracujemy z wieloma instytucjami, takimi jak Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska, konserwator zabytków, Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie, a także Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego i Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach. Nasze działania są również związane z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, Wojewódzkim Inspektoratem Ochrony Środowiska, Zespołem Parków Krajobrazowych Województwa Śląskiego oraz gminami. Jesteśmy także zrzeszeni w różnych związkach, których działalność dotyczy między innymi ochrony środowiska. 

9.Jak widzicie przyszłość naszej gminy w kontekście ochrony środowiska? 

Mimo, że obszar naszej gminy charakteryzuje się znacznym zadrzewieniem, chcielibyśmy zwiększyć wsparcie na rzecz utrwalania i utrzymania terenów zielonych. Szczególnie istotne jest także zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego i wodnego mieszkańcom gminy, co stanowi jeden z głównych kierunków rozwoju związanego z ochroną środowiska. Obecnie zbieramy informacje i przygotowujemy program krótkoterminowych działań ochrony środowiska, który jest regularnie realizowany. Co pięć lat odnawiamy również programy dotyczące ochrony środowiska przed hałasem oraz ochrony powietrza. 

10.Czy są plany na nowe projekty ekologiczne w najbliższym czasie? 

Pracujemy nad projektem pod nazwą „Budowa bioróżnorodnego ogrodu edukacyjnego” na skwerze Marszałka Józefa Piłsudskiego, który będzie obejmował rośliny miododajne, ogród deszczowy, hotel dla owadów oraz ścieżki edukacyjne. Planujemy również wykorzystanie pnia ze ściętej lipy. Mamy zamiar wdrożyć rozwiązania związane z wykorzystaniem wody deszczowej na terenie naszej gminy. 

W przyszłym roku planujemy modernizację PSZOK-u, obejmującą stworzenie punktu wymiany przedmiotów używanych. Przebudowa ma na celu zwiększenie efektywności w zarządzaniu odpadami. Dodatkowo zamierzamy kontynuować program „Czyste powietrze”. 

W ramach współpracy z podmiotami na poziomie województwa bierzemy udział w projektach edukacyjnych, w tym w działaniach doradczych dla mieszkańców, którzy chcą zmodernizować energetycznie swoje budynki. Prowadzone są również dyżury EKO-doradcy, aby wspierać mieszkańców w realizacji takich przedsięwzięć. 

11.Jakie ekologiczne nawyki warto wprowadzić w życie codzienne? 

Podczas codziennych czynności możemy zadbać o środowisko w prosty sposób: gasząc światło w pomieszczeniach, w których nie przebywamy, wyłączając ładowarki do laptopów i telefonów, oszczędzając wodę, segregując śmieci oraz częściej korzystając z rowerów zamiast samochodów. 

12.Jakie są kluczowe umiejętności potrzebne w pracy w ochronie środowiska? 

Przede wszystkim znajomość przepisów i stosowanie się do nich, Przede wszystkim kluczowa jest znajomość przepisów oraz umiejętność ich stosowania w praktyce. Ważne jest także posiadanie zdolności komunikacyjnych, takich jak umiejętność rozmawiania z ludźmi, uważnego słuchania i zrozumienia zgłaszanych problemów. Gotowość do pracy w terenie oraz posiadanie prawa jazdy to również istotne wymagania. 

Jeśli chodzi o wykształcenie, najlepiej, aby było ono kierunkowe. W przypadku jego braku, wystarczy wykształcenie średnie, pod warunkiem, że osoba wykazuje chęć do rozwijania się i dokształcania. 

Dziękujemy pracownikom Urzędu Gminy za udzielenie ciekawego wywiadu